Lavanda je aromatična biljka iz porodice Lamiaceae koja se koristi u narodnoj medicini, kozmetičkoj i prehrambenoj industriji. Upotreba lavande datira od najstarijih vremena. Sakupljanje samonikle lavande spominje se već u Mesopotamiji, a prvi pokušaji domestikacije u Arabiji. Stari Egipćani upotrebljavali su je u svojim čuvenim postupcima mumifikacije. Od vremena stare Grčke i Rimskog doba pa do današnjih dana mogu se naći dokazi da je korišćena u narodnoj medicini, kako za sprečavanje, tako i za liječenje brojnih bolesti.
Kroz duge vijekove primjene u narodnoj medicini navodi se njena upotreba i kod sljedećih bolesti: glavobolje, histeričnih napada, drhtavice, promuklosti, paralize, zubobolje, bolesti zglobova, kašlja, itd… Ova biljka je upravo i dobila svoje ime lavanda od latinske riječi lavare (što znači prati), zahvaljujući običajima Rimljana koji su je koristili za mirisanje svojih kupatila i vode za kupanje…
Najpoznatiji proizvođači lavande su Francuska, SAD, Japan, Argentina i Brazil. Danas se lavanda na većim površinama komercijalno gaji i u Španiji, Italiji, Švajcarskoj, Engleskoj, Ukrajini, Australiji, Novom Zelandu i drugim zemljama. Pored ovih, gaji se i u mnogim drugim zemljama, a mogu se sresti i u duboko kontinentalnim predjelima i na višim nadmorskim visinama. Ipak, treba uvijek imati na umu da je lavanda izvorno biljka mediteranskog podneblja i da u tom području zasigurno najbolje uspijeva i postiže najbolji kvalitet.
Rod Lavandula obuhvata oko 48 vrsta od kojih samo 3 imaju veći ekonomski značaj.
- Lavandula angustifolia (sinonimi: L. vera i L. officinalis) – francuska lavanda (sin., engleska lavanda, prava lavanda…)
- Lavandula x intermedia – lavandin (hibrid L. angustifolia x L. latifolia)
- Lavandula stoechas – španska lavanda (sin. L. latifolia ili L. spica)
Lavanda je višegodišnja, kserofitna, polužbunasta biljka. Kao biljka aridnih predjela razvija snažan korijenov sistem sa velikim brojem razgranjenja. Pojedine korjenove žile mogu da dostignu dubinu i do 4m i imaju veoma razvijenu sposobnost usvajanja vode i hraniva. Nadzemni dio se sastoji od velikog broja stabljika koje dostižu visinu 80–150 cm. Grane su u donjem dijelu odrvenjele, a u gornjem zeljaste i završavaju se cvastima. U prirodnim uslovima žbun lavande ima oblik polulopte.
Lišće i grane su obrasli srebrnastim dlačicama, što biljci daje sivozelenu boju. U prvoj godini života formira manji broj stabljika, a starenjem se njihov broj povećava. Biljke gajene u kontinentalnim uslovima u 12. godini života mogu da imaju i preko 2.000 cvetonosnih grana. Lavanda je veoma otporna prema niskim temperaturama. Bez oštećenja može da podnese mrazeve i do – 30 °C. Vegetacija počinje već pri temperaturi vazduha od 9°C. Osim velike otpornosti prema niskim temperaturama, lavanda je veoma otporna i na sušu. Moćan korijenov sistem i otpornost prema ekstremnim uslovima životne sredine omogućavaju da se lavanda uspješno koristi u zaštiti zemljišta od erozije.
Od lavande se koristi cvijet i etarsko ulje. Osušen cvijet sadrži oko 3 procenta etarskog ulja, a svjež oko 0, 5 % mada je u nekim slučajevima zabilježeno i do 0, 8 posto. Etarsko ulje lavande sadrži više od 100 različitih komponenti. Linalilacetat i linalol se smatraju glavnim komponentama za ocjenu kvaliteta etarskog ulja lavande.
Ukupan sadržaj ove dvije komponente u ulju i njihov međusobni odnos, kao i sadržaj drugih komponenti ulja zavisi od toga o kojoj vrsti lavande se radi. Etarsko ulje lavande pokazuje sedativnu aktivnost i utiče na smanjenje gasova i nadutosti. Često se upotrebljava kao korigens mirisa i ukusa nekih farmaceutskih preparata, dok se spolja upotrebljava u kupkama.
Pogledajte ostale blogove:
- 10 koraka za prirodnu njegu zdrave, lijepe i bujne kose
Svako od nas želi zdravu, lepu i bujnu kosu koja nam daje osećaj samopouzdanja. Srećom, postoji nekoliko jednostavnih savjeta i - Izvrsni dodatak vašoj rutini njege kože: Upotreba hidrolata za njegu lica
Hidrolati su postali popularni u svijetu kozmetike kao prirodni i učinkoviti način za njegu kože. Hidrolat je nusproizvod destilacije biljaka - SMILJE (Helichrysum Italicum)
Rod Helichrisum ili smilje, kako se u narodu zove, obuhvata 600 vrsta, a najpoznatija je Helichrysum italicum koja takođe ima - LAVANDA (Lavandula Officinalis)
Lavanda je aromatična biljka iz porodice Lamiaceae koja se koristi u narodnoj medicini, kozmetičkoj i prehrambenoj industriji. Upotreba lavande datira